Kruyskampprijs: 'Exemplarische beschrijving'

Ronald Giphart las het met 'fokking plezier', Arjan Peters noemde het in de Volkskrant 'een aanwinst', en Ewoud Sanders schreef in NRC Handelsblad dat het 'zeer de moeite waard' is. Het Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands is dan ook geen gewoon woordenboek. Het staat boordevol met platte, schunnige, ordinaire woorden en begrippen. Smeuïg leesvoer dus, maar ook een bekroond boek.

Glashelder gecomponeerd woordenboek

'Vanwege de exemplarische beschrijving van een belangrijk, maar nog te weinig bestudeerd lexicaal subdomein, in een mooi uitgegeven, goed ingeleid en glashelder gecomponeerd woordenboek, meent de Commissie van voordracht dat de Kruyskampprijs 2015 ten volle toekomt aan het Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands van Heidi Aalbrecht en Pyter Wagenaar.'

Dat schrijft de Commissie van voordracht (Ann Marynissen, Marijke Mooijaart en Gijsbert Rutten) van de eeuwenoude Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, die eens in de drie jaar de Kruyskampprijs uitreikt. Het Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands is volgens de Commissie niet zomaar een gemakkelijk gemaakt, populariserend boekje, maar onderscheidt zich door de zeer grondige aanpak. Met informatie over de herkomst van onbeschaafde betekenissen, thematische verzamelingen, columnachtige kaderteksten en sappige citaten zet het een nieuwe standaard in de beschrijving van de informele woordenschat.

Buitengewoon onderhoudend en zelfs grappig

Is het nu een woordenboek om 'met bijna masturbatoir genoegen' door te bladeren, zoals Ronald Giphart het omschrijft? Of is het een eerbiedwaardig wetenschappelijk werk? We laten de Commissie van voordracht nogmaals aan het woord: 'Ten slotte wil de Commissie van voordracht graag opmerken — hoewel het geen criterium was bij de beoordeling — dat het Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands buitengewoon onderhoudend en vaak zelfs grappig is.'

Juryrapport