Nieuws uit de Taalwerkplaats.

De laatste nieuwtjes en weetjes uit de Taalwerkplaats.

Laatste nieuws »

Handige taal- en redactietips.

Twijfel je over hoe je iets schrijft of formuleert? Of zoek je slimme redactietips? We helpen je graag op weg.

Slimste tips »

De beste en leukste taalboeken.

Neem een kijkje in onze Taalwinkel voor taaladviesboeken waarvan veel mensen op het werk en thuis gebruikmaken.

Laat zien »


Derde herziene uitgave van de Schrijfwijzer Compact

De Schrijfwijzer Compact is de kleine, handzame versie van het meestgebruikte adviesboek over de Nederlandse taal. Deze herziene derde editie — geredigeerd door de Taalwerkplaats — is met recente taalkwesties, actuele voorbeelden en een heldere presentatie van alle taalregels dé praktische schrijfhulp.

Of je nu een tekst schrijft voor je studie of werk, met de Schrijfwijzer Compact heb je deskundig advies binnen handbereik. Op al je tekstvragen vind je snel een kernachtig antwoord. Dit boek helpt je om:

  • te beoordelen of je tekst goed is;
  • het leesgemak van een tekst te verhogen;
  • zinsbouw en woordkeus te verbeteren;
  • fouten in spelling en leestekengebruik te voorkomen.

Met aandacht voor tekstsoorten waarmee je op het werk of tijdens je studie te maken krijgt, is de Schrijfwijzer Compact meer dan een taaladviseur. Je krijgt bijvoorbeeld uitleg over de belangrijkste onderdelen van grotere publicaties, zoals scripties en rapporten. Ook laat het boek zien hoe je tabellen, literatuuropgaven en brieven opstelt en geeft het tips voor e-mailcorrespondentie en schrijven voor online media.


Jubileumboek Stichting Huisvesting Werkende Jongeren

In 2020 bestaat de Stichting Huisvesting Werkende Jongeren in Leiden vijftig jaar. Dat viert zij met een prachtig jubileumboek: Uit nood geboren, dat op 15 juli is gepresenteerd. De Taalwerkplaats deed de research en schreef de tekst voor het bedrijfsboek.

Wanhoop en woningnood

Werkende jongeren die in Leiden op zichzelf wilden gaan wonen, konden vijftig jaar geleden geen kant op. De woningnood was enorm. En terwijl er voor hun studerende leeftijdgenoten wel aparte huisvesting was, vielen zij tussen de wal en het schip. Om daar iets aan te doen, richtte een groepje bevlogen mensen op 15 juli 1970 de Stichting Huisvesting Werkende Jongeren (SHWJ) op.

Nu, vijftig jaar later, helpt de SHWJ meer werkende jongeren dan ooit aan zelfstandige woonruimte. Haar gouden jubileum viert de stichting met een feestjaar en een prachtig jubileumboek, geschreven door ons en uitbundig vormgegeven door kunstenaar Tim Juffermans van Studio 071.

'Geen damesbladentoontje'

In de zomer van 2019 voerden we de eerste gesprekken met directeur Arie Feij en projectleider Martin van Rijn. Meteen werd duidelijk dat het jubileumboek niet te braaf moest worden, het mocht best de grens opzoeken. Dat was precies de reden waarom de keuze op de Taalwerkplaats was gevallen. 'Jullie hebben geen damesbladentoontje.' Ook wilde de stichting graag huurders van toen en nu aan het woord laten.

Om alle aspecten van de SHWJ te belichten, hebben we gekozen voor een thematische opbouw, in plaats van de traditionele chronologische. Een beetje anders dan anders past precies bij deze eigenwijze stichting. We doken de archieven in en interviewden (voormalige) bestuurders, medewerkers en bewoners. Opvallend was hoe de sociale bewogenheid van de stichting overal in doorklonk.

Geschiedenis en ziel blootgelegd

Het resultaat is Uit nood geboren. 50 jaar Stichting Huisvesting Werkende Jongeren in Leiden — een letterlijk en figuurlijk kleurrijk boek dat niet alleen de geschiedenis, maar ook de ziel van de SHWJ blootlegt, en dat laat zien dat de stichting in al die jaren nog niets aan belang heeft ingeboet.

Geïnspireerd geraakt?

Ook een jubileum in het verschiet? En ben je wel toe aan een sprankelende bedrijfsgeschiedenis? Wij schrijven het boek dat bij jouw organisatie past. Je leest er alles over op onze pagina over jubileumboeken.


Zesde herziene uitgave van de Schrijfwijzer

Taal verandert en de Schrijfwijzer verandert mee. Al sinds 1979 is de Schrijfwijzer het kompas bij uitstek voor schrijvend Nederland en Vlaanderen. Deze herziene zesde editie — net als de vorige edities geredigeerd door de Taalwerkplaats — bevat allerlei actuele voorbeelden en adviezen, maar is uiterdaard weer net zo degelijk als zijn voorgangers.

Over 'goed' en 'fout' en taalconventies

Toen wij nog redacteur bij woordenboekmaker Van Dale waren, keken we uit op een whiteboard met bovenaan de tekst 'taal is voortdurend in beweging'. Dat was een standaardzinnetje dat we konden gebruiken om lezerspost te beantwoorden, want waarom staat woord a niet in de Dikke Van Dale (volgens veel mensen 'bestaat' een woord niet als het niet in het woordenboek staat)? En klopt de betekenis van woord b nog wel? Tsja, lieve mensen, taal is voortdurend in beweging, en als chroniqueur van de taal loop je er altijd achteraan, antwoordden we dan.

Dat geldt niet alleen voor het komen en gaan van woorden en betekenissen, maar ook voor wat als 'goed' en 'fout' taalgebruik geldt, en voor conventies als 'wanneer mag je tutoyeren?'

Schrijfbijbel sinds 1979

De beroemde Schrijfwijzer van Jan Renkema, waarvan de eerste versie al in 1979 verscheen, blijft ook met zijn tijd meegaan. Sinds de editie van 2005, toen we werden ingehuurd als experts van de toen net herziene spelling, zijn wij betrokken bij de totstandkoming van nieuwe uitgaven van deze schrijfbijbel. Zojuist is de zesde editie verschenen, die volledig is herzien. Voor taalfreaks als wij was het een heerlijke klus om op verzoek van Jan Renkema niet alleen de redactie te verzorgen, maar ook inhoudelijk mee te denken. Vooral ook vanwege de schoenendoos vol taalobservaties die hij in de loop van de jaren had verzameld en heeft verwerkt in de nieuwe versie. Samen met de taaladviezen is ook de schrijfstijl van het boek geactualiseerd. Verder bevat deze editie een geheel vernieuwd onderdeel schrijven voor online media. Ook nieuw is het onderdeel academisch schrijven.

Met de zesde editie van de Schrijfwijzer ben je weer helemaal bij. Tot het tijd is om een volgende (digitale) schoenendoos met taalobservaties te verwerken.

Schrijfwijzer + Handboek voor de redacteur

Het Handboek voor de redacteur biedt een ferm antwoord op praktijkvragen van de redacteur, tekstschrijver, corrector en vertaler. Het is verschenen in dezelfde reeks en uitvoering als de Schrijfwijzer van Jan Renkema. Samen vormen ze een praktische twee-eenheid voor de redacteur.

Lees hier meer over het Handboek voor de redacteur.

Neem een kijkje in onze Taalwinkel als je het Handboek voor de redacteur, de Schrijfwijzer of andere taalboeken wilt inkijken, bestellen of downloaden.


Van Dale Voornamenboek: elke naam heeft zijn eigen (taal)verhaal

We hebben allemaal een voornaam, maar welke geschiedenis gaat er eigenlijk schuil achter onze namen? Wat betekent een voornaam precies, waar komt deze oorspronkelijk vandaan en hoe of wanneer is een bepaalde naam in de mode geraakt? De Taalwerkplaats zocht het uit.

In het Van Dale Voornamenboek vind je de meestvoorkomende namen in Nederland en Vlaanderen met hun varianten, betekenis en herkomst, én hun unieke verhalen. In al deze verhalen is een rijkdom aan onderwerpen te vinden, variërend van geschiedenis, literatuur, mythologie, religie en symboliek, tot muziek, talen, geografie, flora en fauna.

Inspiratie en praktische tips

Dit boek biedt naast inspiratie ook veel praktische tips en achtergrondinformatie om de mooiste voornaam te vinden om aan je zoon of dochter te geven.

Bestellen?

Dit of een ander taalboek inkijken, bestellen of downloaden? Dat kan in onze Taalwinkel.

  • Een zeer uitgebreid overzicht van voornamen in Nederland en Vlaanderen
  • Praktische tips: zo vind je de mooiste voornaam voor je kind
  • Omkeerlijst achter in het boek: ontdek welke varianten bij een bepaalde naam horen
  • Inclusief een bouwpakket om je eigen Germaanse naam te maken
  • Geschreven voor (aanstaande) ouders en alle geschiedenis- en taalliefhebbers die meer willen weten over voornamen

Fantabuleus: het Van Dale Roald Dahl Woordenboek

Roald Dahl Woordenboek

Kinderen en andere mensbaksels opgelet: hier is niet zomaar een woordenboek! Dit is het enige echte Roald Dahl Woordenboek, boordevol fantabuleuze woorden van een van de beste kinderboekenschrijvers ter wereld. De Taalwerkplaats verzorgde de inhoud van dit woordenboek voor Van Dale.

Honderdste geboortedag van Roald Dahl

In 2016 was het honderd jaar geleden dat Roald Dahl werd geboren (13 september 1916—23 november 1990), een jubileum dat wereldwijd gevierd wordt tijdens de Roald Dahl-week. Voor Van Dale was dit een mooi moment om het Roald Dahl Woordenboek te laten verschijnen.

Niet zomaar een woordenboek

In dit boek vind je werkelijk alle gewone én buitengebruikelijke woorden (denk maar aan snoskommer, flitspoppen of gezwamstraald) van Roald Dahl, met vrolijke voorbeeldzinnen uit klassiekers als Matilda, Sjakie en de chocoladefabriek en De GVR.

Bovendien kom je in dit woordenboek alle figuren tegen die een onvergetelijke rol spelen in de wereld van Roald Dahl, zoals juffrouw Engel, meneer en mevrouw Griezel, rookspuwende rapschranzers en Willie Wonka.

In dit kleurrijk geïllustreerde boek valt ook veel te lezen en te leren over waar woorden nou eigenlijk vandaan komen — én je wordt uitgenodigd om zelf met taal te spelen.

  • Met alle gewone en buitengebruikelijke woorden van Roald Dahl
  • Bij ieder woord een bijpassende voorbeeldzin uit een Roald Dahl-kinderboek
  • Met de beroemde tekeningen van Quentin Blake in kleur
  • Met heel veel leuke woordweetjes en andere gniffelgave extra's
  • Voor kinderen vanaf 8 jaar en grote mensen die dol zijn op Roald Dahl

Neem zelf een kijkje in het woordenboek!

Een voorproefje van de binnenkant van dit Roald Dahl Woordenboek vind je in deze bladerbare pdf.

Het woordenboek bestellen? Dat kan onder meer in onze Taalwinkel.


Onmisbaar voor iedereen die teksten van anderen bewerkt: het Handboek voor de redacteur

In 2015 bestond de Taalwerkplaats tien jaar. Dat vierden wij door onze vakkennis te delen in een prachtig handboek: het Handboek voor de redacteur, uitgegeven door uitgeverij Boom.

Over de inhoud kan ik kort zijn: kopers van dit boek zullen niet gauw mistasten.
— Jan Renkema, auteur van de Schrijfwijzer, in het voorwoord

Als redacteur moet je niet alleen een uitstekend taalgevoel hebben, maar ook begrijpen hoe tekst een boodschap overbrengt. Je bent de schakel tussen de auteur en de lezer. Met jouw ingrepen haal je het beste uit een tekst — of je nu de spelling corrigeert of de opbouw verbetert.

Het Handboek voor de redacteur biedt een ferm antwoord op praktijkvragen van de redacteur, tekstschrijver, corrector en vertaler. Het is verschenen in dezelfde reeks en uitvoering als de beroemde Schrijfwijzer van Jan Renkema. Samen vormen ze een praktische twee-eenheid voor de redacteur.

Wil je meer lezen over het Handboek? Dat kan hier.

Wil je het Handboek voor de redacteur, de Schrijfwijzer of andere taalboeken inkijken, bestellen of downloaden? Dat kan in onze Taalwinkel.


Eindelijk: een Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands

Het Woordenboek van het Algemeen Onbeschaafd Nederlands is het smeuïgste woordenboek van het Nederlandse taalgebied. In dit woordenboek ontdek je de betekenis en herkomst van 'onbeschaafde' woorden, geïllustreerd met de meest scabreuze citaten uit de Nederlandstalige literatuur. Samengesteld door de Taalwerkplaats.

Het is een prikkelend naslagwerk dat tegemoetkomt aan een heimelijk pleziertje: in een nieuw woordenboek meteen de vieze woorden opzoeken. Op elke bladzij raak!

  • Ruim 7000 woorden en uitdrukkingen over taboeonderwerpen als seks, ziekte, drank, misdaad en dood
  • Scheldwoorden, straattaal en Bargoens
  • Thematische verzamelingen, bijvoorbeeld alle vulgaire woorden voor masturberen of borsten op een rijtje
  • Honderden sappige citaten
  • Met een voorwoord van Ronald Giphart
  • Bekroond met de Kruyskampprijs!

Kijk voor meer over dit boek, de citaten en de Kruyskampprijs op www.onbeschaafdnederlands.nl

Dit of een ander taalboek inkijken, bestellen of downloaden? Dat kan in onze Taalwinkel.